Maandag 17 oktober twaalf uur. Onder de indruk van de witte tweemaster die voor de Harmonie in Leeuwarden op hen ligt te wachten schuifelen de 12 gasten een voor een over de loopplank het schip op. De begroeting met eigenaar Jan Velthuis is kort en hartelijk. Er moet nog het een en ander gebeuren voor ze kunnen vertrekken. Zijn vrouw Riny is binnen bezig met het wegbergen van de foerage voor de komende vijf dagen. In de ruime salon met uitzicht over het water staan koffie, thee en koekjes klaar. Het regent inmiddels zo hard dat bijna iedereen in de salon gaat zitten tekenen of schilderen, terwijl Jan de Mars de stad uitloodst. Aan het beeld van geconcentreerd schilderende en tekenende mensen verandert de komende vijf dagen niet veel. Zelfs onder het eten wordt nagedacht over een volgende penseelstreek, ook al is alles wat Riny op tafel zet verrukkelijk. Ze serveert bij elke lunch een andere soep waarbij ook aan mensen met speciale wensen wordt gedacht. We meren aan bij Dokkum. Een wonderschoon stadje waar sommigen nog snel even wat verfspullen inslaan. Dinsdag. Na een rustige nacht vaart de Mars door een landschap dat dankzij de aanwijzingen van Jan over kleur en compositie nog meer betekenis krijgt. Er worden ontelbaar veel foto’s genomen, waaronder die van het bruggetje bij Bartlehiem en de schoorsteen van een oude steenfabriek. Later die middag komt het schip naast de vuurtoren van Oostmahorn aan de rand van het Lauwersmeer tot stilstand. Terwijl de vuurtoren de donkere omgeving prachtig verlicht, spelen sommigen een spelletje en proberen anderen met waterverf vast te leggen wat ze hebben gezien. Rond elf uur is het stil. Woensdag. De ochtendmist zorgt voor mooie plaatjes en op het Lauwersmeer worden onder begeleiding van Jan en matroos Sebastiaan de zeilen gehesen. De meeste vrouwen verspreiden zich in groepjes over het dek, terwijl het schip in joggingtempo naar Zoutkamp ‘glijdt’. De overnachting is vlakbij een natuurgebied waar ook Schotse Hooglanders grazen. Sommige gasten maken een wandelingetje door Zoutkamp en anderen proberen op een zelfgekozen plekje de schoonheid van het gebied met waterverf vast te leggen. Ook Jan neemt daar even de tijd voor. Na het eten haalt een trouwe fan van het schip een kwartetspel tevoorschijn dat ze zelf heeft gemaakt met als doel op een ludieke manier iets over de Mars te kunnen vertellen. Donderdag. Voor we wegvaren neemt ieder op een eigen manier afscheid van deze fotogenieke plek. De rest van de dag wordt overheerst door de schoonheid van het subtiel veranderende landschap met zijn terpdorpen en vele slootjes. De ‘oh ’s en ah ’s zijn niet van de lucht. Natuurlijk worden er weer veel foto’s gemaakt, terwijl Jan en Sebastiaan de tweemaster door het Reitdiep met zijn vele bochten en ondiepe wallekant sturen. En steeds is er weer die keuze: ga ik schilderen of op het dek genieten van alles wat langskomt. De laatste avond vraagt om een feestje. De Mars komt dan ook precies voor café Hammingh in Garnwerd tot stilstand. Er zijn wat problemen met het bijtanken van water, maar die worden in het gezellige eeuwenoude café snel vergeten. Terug op het schip trakteert Riny de ietwat rozige dames op een voor ieder persoonlijke kaasfondue. Vrijdag. De reis is nog niet voorbij. Voor vertrek worden de schilderijen geëvalueerd zodat de makers er thuis verder aan kunnen werken. Daarna vervolgt de Mars zijn route. Nadat iedereen zijn boeltje heeft gepakt en de corveelijst is afgewerkt komt Groningen in zicht. Ook dit laatste deel van de tocht is sensationeel. Met jaloersmakende kalmte laveert Jan de meer dan dertig meter lange tweemaster langs aangemeerde woonboten en smalle doorgangen. Op de kade en bij bruggen die opengaan staan zwaaiende mensen. Een prachtige apotheose van een bijzondere reis waarbij aan alles is gedacht. Zoals genoeg wc-papier en de immer verse koffie met een koekje. Is een schildertocht met Jan en Riny op de Mars een aanrader? Ik geef het vijf dikke sterren